Η ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗ ΑΝΑΚΑΜΠΤΕΙ: ΑΥΞΗΣΗ ΠΑΓΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΥΟ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ
Μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια συνεχούς απώλειας μάζας πάγου, δορυφορικά δεδομένα από τις αποστολές GRACE & GRACE-FO της NASA καθώς και από την ESA δείχνουν ότι, μεταξύ 2021 και 2023, η Ανταρκτική κατέγραψε καθαρή ετήσια αύξηση μάζας πάγου κατά 107,8 δισεκατομμύρια τόνους.
Εισαγωγή
Από το 2002 έως το 2010 η Ανταρκτική έχανε κατά μέσο όρο 73,8 γεγατόνους πάγου ετησίως, ενώ ο ρυθμός απώλειας επιταχύνθηκε σε 142,1 γεγατόνους ετησίως μεταξύ 2011 και 2020. Ωστόσο, οι τελευταίες μετρήσεις για την περίοδο 2021–2023 δείχνουν αναστροφή: αντί απώλειας, η ήπειρος απέκτησε 107,8 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ανά έτος.
Αιτίες της Ανάκαμψης
- Χιονοπτώσεις: Ασυνήθιστα έντονες χιονοπτώσεις στην Ανατολική Ανταρκτική οδήγησαν σε θετικό ισοζύγιο μάζας.
- Μείωση επιφανειακής τήξης: Οι ψυχρότερες απ’ ό,τι αναμενόταν θαλάσσιες θερμοκρασίες περιόρισαν την τήξη του επιφανειακού πάγου.
Καθοριστικοί Παγετώνες
Τέσσερις παγετώνες της Ανατολικής Ανταρκτικής — Totten, Denman, Moscow University και Vincennes Bay — ξεχώρισαν για την ενίσχυση τροφοδοσίας πάγου, αντιστρέφοντας προηγούμενες απώλειες μάζας λόγω επιτάχυνσης ροής και τήξης.

Επιδράσεις στη Στάθμη της Θάλασσας
Η θετική αυτή μεταβολή μείωσε την ετήσια άνοδο της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας κατά περίπου 0,30 mm/έτος, σε σύγκριση με τα 0,39 mm/έτος της περιόδου 2011–2020.
Προκλήσεις και Κίνδυνοι
- Βραχυπρόθεσμη αστάθεια: Οι συνθήκες χιονόπτωσης μπορεί να μεταβληθούν απότομα.
- Άνοδος θαλάσσιων θερμοκρασιών: Μπορεί να αντιστρέψει την παρούσα ανάκαμψη.
- Φαινόμενα ανάδρασης: Η μειωμένη επιφάνεια πάγου ενισχύει την απορρόφηση ηλιακής ακτινοβολίας, επιταχύνοντας περαιτέρω τήξη.
Συμπέρασμα
Η πρόσφατη αύξηση μάζας πάγου στην Ανταρκτική αποτελεί σπάνια «αρνητική απάντηση» στην κλιματική κρίση, υπενθυμίζοντας την πολυπλοκότητα των πολικών συστημάτων. Η συνεχής δορυφορική παρακολούθηση και η διεθνής συνεργασία είναι κρίσιμες για την κατανόηση της μελλοντικής εξέλιξης της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας.