ΙΤΑΛΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΗ «ΣΥΡΡΑΞΗ» ΕΦΕΡΕ ΤΟ SOFAGATE

Στα χαρακώματα οδηγεί την Ιταλία και την Τουρκία η προσβλητική αντιμετώπιση της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στην Άγκυρα από τον Ερντογάν, ενώ οι ήδη «θαλασσοδαρμένες» ευρωτουρκικές σχέσεις φαίνεται να μπαίνουν σε νέες περιπέτειες.

Αντιδρώντας στο πολύκροτο SofaGate και την υποτιμητική αντιμετώπιση της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν από την τουρκική Προεδρία, ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι «εξερράγη» και αποκάλεσε τον Ερντογάν «δικτάτορα». «Όσοι ψάχνουν για δικτάτορες να κοιτάξουν στην ιστορία της Ιταλίας», απάντησε ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν, οξύνοντας περαιτέρω το κλίμα. Μάλιστα, ο εκπρόσωπος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε μειωτικά ότι «ο Τούρκος Πρόεδρος εξελέγη με το 52% των ψήφων του τουρκικού λαού», αντιπαραβάλλοντάς τον με τον «δοτό πρωθυπουργό», Μάριο Ντράγκι. Για απαράδεκτη και λαϊκιστική ρητορική έκανε λόγο το τουρκικό ΥΠΕΞ, ενώ τα ΜΜΕ της χώρας ξιφουλκούν πλέον κατά του Μάριο Ντράγκι χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις του «εξοργιστικές και αποτρόπαιες». Η φραστική αντιπαράθεση προκάλεσε και διπλωματικές τριβές διαρρηγνύοντας τις σχέσεις των δύο χωρών, με τον Ιταλό Πρέσβη στην Άγκυρα να καλείται εσπευσμένα στο Τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας «για εξηγήσεις».

Η εικόνα της όρθιας Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν να κοιτά σαστισμένη τον αμήχανο Σαρλ Μισέλ και τον αδιάφορο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έμεινε ήδη στην ιστορία. Στη διμερή συνάντηση κορυφής που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στους εκπροσώπους των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την τουρκική Προεδρία τα πράγματα δεν πήγαν κατά το αναμενόμενο, τουλάχιστον ως προς τα προβλεπόμενα πρωτόκολλα. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βρέθηκε να κάθεται στον καναπέ, καθώς δεν υπήρχε καρέκλα για την ίδια, δίπλα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Ευμβουλίου και απέναντι από τον Τούρκο Πρόεδρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο η κα Φον Ντερ Λάιεν όσο και ο Σαρλ Μισέλ έχουν την ίδια θέση στην ευρωπαϊκή ιεραρχία.

«Δώστε της μια θέση», λένε για τη Φον ντερ Λάιεν οι χρήστες του twitter

Το hashtag #GiveHerASeat μέσα σε λίγες ώρες «τρένταρε» ανάμεσα στους Ευρωπαίους χρήστες του twitter. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που σχολίασαν την εν λόγω κίνηση ως μία στιγμή ανάδειξης του πολιτισμικού χάσματος ανάμεσα στην Τουρκία και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Μάλιστα, το συγκεκριμένο περιστατικό έλαβε χώρα μόλις λίγες ημέρες μετά την αποχώρηση της Τουρκίας από τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, μία συνθήκη που αφορά τις έμφυλες διακρίσεις και τη βία κατά των γυναικών. Βέβαια, προβληματισμό προκάλεσε και η στάση τού Σαρλ Μισέλ, ο οποίος συνέχισε να κινείται σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Ο κ. Μισέλ επεχείρησε πάντως εκ των υστέρων να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Αργά το απόγευμα, σε δήλωσή του άσκησε κριτική στους Τούρκους αξιωματούχους κάνοντας λόγο για μία δυσάρεστη κατάσταση, «καυτηριάζοντας» τη «δυσμενή» μεταχείριση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Κάποιες «κακές γλώσσες» εκτιμούν ότι η στάση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η σκληρή δημόσια κριτική που έκανε στη γείτονα σχετίζεται και με το εν λόγω περιστατικό. «Εμμ...» ακούστηκε να λέει η κα Φον Ντερ Λάιεν, σηκώνοντας το χέρι της, την ώρα που οι δύο άνδρες έπαιρναν τις θέσεις τους στο τουρκικό προεδρικό παλάτι. Η Ολλανδή ευρωβουλευτής, Σοφί Ιν τ’ Βελντ, καυτηρίασε το γεγονός στο twitter, αναρτώντας φωτογραφίες από προηγούμενες συναντήσεις του Ερντογάν με την ευρωπαϊκή ηγεσία όπου το πρωτόκολλο είχε τηρηθεί κανονικά. «Δεν ήταν τυχαίο, ήταν σκόπιμο», ανέφερε η ευρωβουλευτής.

Ντράγκι όπως Μακρόν;

Η δήλωση του Μάριο Ντράγκι φαίνεται να κατατάσσει πλέον την Ιταλία στην τουρκική «μαύρη λίστα». Επισημαίνεται ότι η δήλωσή του έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες με την επίθεση Μακρόν προς τον Ερντογάν, ο οποίος είχε κατηγορήσει τον Τούρκο Πρόεδρο ότι «θα προσπαθήσει να επηρεάσει τις γαλλικές εκλογές». Υπενθυμίζεται ότι στην περίπτωση των ελληνοτουρκικών ο Γάλλος Πρόεδρος έχει γείρει υπέρ των ελληνικών θέσεων. Οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να κινούνται σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος από τη Γερμανίδα καγκελάριο, καθώς είναι γνωστό ότι η Άνγκελα Μέρκελ επιθυμεί άμεση επίλυση των ευρωτουρκικών διαφορών. Είναι γνωστό εξάλλου ότι οι σχέσεις του Βερολίνου και της Άγκυρας έχουν εντελώς διαφορετική πορεία σε σχέση με τα ευρωτουρκικά τεκταινόμενα.

Βέβαια, Γαλλία και Ιταλία έχουν μπει άτυπα σε προεκλογικούς ρυθμούς. Και στις δύο χώρες, η εκλογική διαδικασία θα πραγματοποιηθεί μέσα στο 2022, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι η άνοδος της ακροδεξιάς τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ιταλία μπορεί να δημιουργήσει νέες «φουρτούνες» στα πολιτικά δεδομένα της Ευρώπης. Όπως φαίνεται, Ντράγκι και Μακρόν έχουν στραμμένο το βλέμμα τους και στη συσπείρωση των συντηρητικών ψηφοφόρων. Φυσικά, τα δεδομένα λένε ότι τα συντηρητικά ακροατήρια των δύο χωρών βλέπουν «εχθρικά» τις ενέργειες της Τουρκίας. Το σίγουρο είναι ότι το επόμενο διάστημα, εν μέσω πανδημίας, οικονομικών τριγμών και γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων, δεν προβλέπεται «ηρεμία» εντός και εκτός Ευρώπης.