ΣΥΝΕΞΑΡΤΗΣΗ: ΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΠΟΥ ΟΜΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ

Πόσα χρόνια ψυχανάλυσης, πόσα δάκρυα, πόσες κραυγές ψυχής για να μπορέσω να καταλάβω πως δεν έπρεπε να επαναλαμβάνω οικογενειακές δυστοκίες για να είμαι ευτυχισμένη. Να μεταφράζω όπως ήξερα κάθε μου λανθασμένη επιλογή. Να θέλω να μοιάσω σε ό,τι μου ήταν γνώριμο από το παρελθόν. Να θέλω να είμαι ο άλλος. Να επιδιώκω να υπομένω όπως εκείνη. Να θυμώνω όπως εκείνος...

Ειλικρινά στα δέκα χρόνια ψυχανάλυσης μπόρεσα πραγματικά να καταλάβω τα γιατί. Γιατί ήθελα να είμαι συνεξαρτώμενη. Γιατί επέλεγα κάποιον που έμοιαζε στον πατέρα μου ή στη μητέρα μου, σαν φίλο ή σαν σύντροφο. Γιατί με βόλευε να κλαίω, αντί να γελάω. Γιατί κουβαλούσα πεποιθήσεις που δεν με έβγαζαν στο φως, αλλά με άφηναν στο σκοτάδι.

Μια από τις ψυχολόγους που με «τάραξαν» από την ησυχία μου και μου μίλησαν ευθέως για εγκλωβισμούς στις εξαρτήσεις μου από το παρελθόν ήταν η Χριστίνα Σταματάκη. Είναι η ψυχολόγος που με βοήθησε μέσα από τη συνεξάρτηση να γίνω μάνα. Με βοήθησε να απεξαρτηθώ από το παρελθόν, αφού πρώτα το αφομοιώσω, και αναγνωρίσω το πόσο με επηρεάζει στο παρόν και στην κάθε μου επιλογή στο σήμερα. Οι επιλογές μου θυμίζουν κομμάτια των οικείων μου προσώπων και γι’ αυτό και τους βάζω στη ζωή μου. Συνήθως επιλέγω το γνώριμο...

Ζήτησα λοιπόν από τη Χριστίνα, που με έμαθε να ζω διαφορετικά και μου εξήγησε γιατί δεν μπορούσα να γίνω μάνα και «σκότωνα» κάθε κύτταρό μου, να σας εξηγήσει απλά και συνάμα μέσα από την εξειδίκευσή της τι είναι η συνεξάρτηση:

Λέμε «γίνομαι αυτό που θέλεις εσύ, όπως με θέλεις εσύ, για να είσαι εσύ καλά...».

Αυτό κυρίως αφορά στη σχέση ενός ενήλικα με τον εαυτό του και τους άλλους. Μέσα από τη συνεξάρτηση, προσπαθεί να αποδείξει ότι «ΑΞΙΖΕΙ».

Πρόκειται για άτομα που με κάποιον τρόπο έχουν κακοποιηθεί στην παιδική τους ηλικία και έχουν ερμηνεύσει-παρερμηνεύσει την κακοποίηση, ως μια μορφή αγάπης και ενδιαφέροντος από την πλευρά του θύτη.

Συνήθως οι γονείς τους είναι εξαρτημένοι από ουσίες, τροφή, υπερ-καταναλωτισμό, τζόγο, θρησκεία, διαδίκτυο.

Οι συνεξαρτημένοι άνθρωποι νιώθουν μόνιμα υπεύθυνοι για την καλοπέραση των γύρω τους, παραβλέποντας σταθερά τις προσωπικές τους ανάγκες και τα «θέλω» τους. Ζουν μέσα από τη ζωή των άλλων και νιώθουν ότι δεν υπάρχουν αν δεν έχουν την απόλυτη ευθύνη και τον υποτιθέμενο έλεγχο στις ζωές τους.

Προκειμένου να κρατήσουν αυτήν τη «σπουδαία» θέση στις ζωές των οικείων τους, επιστρατεύουν ρόλους, με σκοπό να καλύψουν τον φόβο εγκατάλειψης που κρύβεται πίσω από αυτή τους την ανάγκη. Κάποιοι γίνονται ήρωες, άλλοι κλόουν, άλλοι προτιμούν  να παραμένουν αόρατοι, και άλλοι αντάρτες.

Η αυτο-εκτίμηση και η αυτοπεποίθησή τους είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Της ζητάω να σας κάνει λιανά ποια είναι τα χαρακτηριστικά της συνεξαρτητικής προσωπικότητας και μου τα ταξινομεί:

1. Χρειάζονται οπωσδήποτε κάποιον να παίρνει αποφάσεις αντί για τους ίδιους.

2. Ελέγχουν ή προσπαθούν να ελέγξουν τα πάντα μέσα από την ανημπόρια ή την ασθένεια.

3. Δεν μπορούν να ζήσουν μόνοι.

4. Αρνούνται με πάθος ότι η οικογένεια ή η σχέση τους είναι προβληματική.

5. Βάζουν τον εαυτό τους σε απομόνωση, προκειμένου να μη δέχονται τις συμβουλές ή την κριτική των γύρω τους.

6. Έχουν μόνιμο άγχος και τυραννιούνται από ενοχές. Το φταίξιμο είναι πάντα δικό τους.

7. Παρουσιάζουν προβλήματα επικοινωνίας με το περιβάλλον και δεν εμπιστεύονται εύκολα κάποιον άλλον, εκτός από τον εξαρτημένο με τον οποίο σχετίζονται.

8. Δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους ή ακόμα και να τα αναγνωρίσουν.

9. Σε περίπτωση που προκύψει διακοπή της σχέσης από το εξαρτημένο άτομο, η επόμενη επιλογή τους θα είναι κάποιος άλλος εξαρτημένος επίσης.

Η αλήθεια κρύβεται για μια ακόμη φορά στην αγάπη μας για τον εαυτό μας. Όσο μας αγαπάμε τόσο και αποχωρούμε με το κεφάλι ψηλά από τα άτομα που είναι οι εξαρτήσεις μας με το παρελθόν. Θέλει προσωπική δουλειά με τον εαυτό μας, για να δούμε ποιον κουβαλάμε μαζί μας και δεν μας αφήνει να πάρουμε μια ανάσα. Όταν συνειδητοποιείς, θυμώνεις, καταρρέεις, αμφισβητείς, και στο τέλος λυτρώνεσαι, μπαίνεις πιο δυναμικά στη ζωή, και στην επόμενη επιλογή σου. Μπαίνεις καθαρή στη νέα σου ζωή. Πάμε...