ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΟΑΤΚΙ ΑΤΟΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα συστήνεται επιτέλους επιτροπή με σκοπό τη σύνταξη Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού. Στόχος της Επιτροπής θα είναι η κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που θα καθορίζει οριζόντια τη στρατηγική, τους στόχους και τις δράσεις Υπουργείων και αρμόδιων φορέων για τον σχεδιασμό, την εκπόνηση και την υλοποίηση πολιτικών για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, κυρίως στην περίοδο 2021-2023.

Πρόεδρος της επιτροπής ορίζεται ο πρώην Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) και καθηγητής Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών, Λίνος Αλέξανδρος Σισιλιάνος.

«Εργαζόμαστε όλοι για μία σύγχρονη και δίκαιη Ελλάδα και μία τέτοια χώρα δεν νοείται να αποκλείει ή να διαχωρίζει τους πολίτες της. Για αυτό και τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα πρέπει να βρουν ισότιμη θέση στην οικονομική, πολιτική και κοινωνική ζωή της πατρίδας μας. Είναι ατομικό τους δικαίωμα αλλά είναι και υποχρέωση της πολιτείας και νομίζω ότι είναι και μία ώριμη τομή προς όφελος του εθνικού συνόλου», ανέφερε ο Πρωθυπουργός λίγο μετά την συνάντησή του με τον νέο Πρόεδρο.

«Τα θέματα της καταπολέμησης των διακρίσεων σε βάρος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων έχουν απασχολήσει επανειλημμένως και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Είναι καιρός πλέον να αποκτήσουμε μία εθνική στρατηγική η οποία να ανταποκρίνεται στο διεθνές γίγνεσθαι», τόνισε από την πλευρά του ο νέος πρόεδρος κ Σισιλιάνος.

Η Επιτροπή περιλαμβάνει επίσης τα εξής μέλη:

Από την ακαδημαϊκή κοινότητα:

- Κατερίνα Φουντεδάκη, Καθηγήτρια Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ

- Λίνα Παπαδοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ

Από την κοινωνία των πολιτών:

-Μαρίνα Γαλανού, Πρόεδρος Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ)

-Απόστολος Καραμπαΐρης, Εκπρόσωπος του Thessaloniki Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης

-Στέλλα Μπελιά, Πρόεδρος Οικογενειών "Ουράνιο Τόξο"

 Από την Κυβέρνηση:

-Πάνος Αλεξανδρής, Γενικός Γραμματέας Δικαιοσύνης & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

-Αλέξης Πατέλης, Προϊστάμενος του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού

 Φαίνεται πως η ανάγκη για μια ευρύτερη, ουσιαστική, όσο και στρατηγική προσέγγιση για τα ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ+ είναι μείζονος σημασίας καθώς σύμφωνα με αξιόπιστες έρευνες 1 στους 3 ΛΟΑΤΚΙ, έχει υποστεί έστω και μία φορά παρενόχληση, είτε προσβολή της προσωπικότητάς του λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού, ή εξύβριση. Επίσης 2 στους τρεις ΛΟΑΤΚΙ θεωρούν πως δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, σε σύγκριση με τους μη ΛΟΑΤΚΙ.

Αρκεί να ρίξει μια ματιά κανείς στην Ευρώπη για να διαπιστώσει ότι πρόκειται για διαχρονικό πρόβλημα ισότητας, με χρόνιες παθογένειες.

Παρόλο που τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί πρόοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, εξακολουθούν να γίνονται διακρίσεις σε βάρος ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, με ποσοστό 43 % να αισθάνεται ότι υφίσταται διακρίσεις. Η κρίση της νόσου COVID-19 απλώς επιδείνωσε την κατάσταση. Η σημερινή στρατηγική αντιμετωπίζει τις ανισότητες και τις προκλήσεις που επηρεάζουν τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ, καθορίζοντας μια σειρά στοχευμένων δράσεων, συμπεριλαμβανομένων νομικών και χρηματοδοτικών μέτρων, για τα επόμενα 5 χρόνια. Η στρατηγική προτείνει, μεταξύ άλλων, την επέκταση του καταλόγου των εγκλημάτων της ΕΕ, ώστε να καλύπτει τα εγκλήματα μίσους, περιλαμβανομένης της ομοφοβικής ρητορικής μίσους, και την προώθηση της νομοθεσίας για την αμοιβαία αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα σε καταστάσεις με διασυνοριακή διάσταση. Διασφαλίζει επίσης ότι οι προβληματισμοί για θέματα που αφορούν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αντικατοπτρίζονται δεόντως στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, έτσι ώστε τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, σε όλη τους την πολυμορφία, να είναι ασφαλή και να έχουν ίσες ευκαιρίες να ευημερήσουν και να συμμετάσχουν πλήρως στην κοινωνία.

Η πολιτική της Ευρώπης για τα θέματα των ΛΟΑΤΚΙ

Η Αντιπρόεδρος για θέματα αξιών και διαφάνειας, κ. Βιέρα Γιούροβα, έχει δηλώσει για το θέμα: «Ο καθένας θα πρέπει να αισθάνεται ελεύθερος να είναι ο εαυτός του — χωρίς φόβο δίωξης. Αυτή είναι η ουσία της Ευρώπης και αυτές είναι οι θέσεις που υποστηρίζουμε. Η παρούσα πρώτη στρατηγική σε επίπεδο ΕΕ θα ενισχύσει τις κοινές μας προσπάθειες να διασφαλίσουμε την ίση μεταχείριση όλων.».

Η Επίτροπος Ισότητας, κ. Χέλενα Ντάλι, έχει επίσης δηλώσει: «Σήμερα η ΕΕ δίνει το παράδειγμα στον αγώνα για την πολυμορφία και την ένταξη. Η ισότητα και η απαγόρευση των διακρίσεων αποτελούν βασικές αξίες και θεμελιώδη δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σημαίνει ότι όλοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς και ελεύθεροι χωρίς φόβο διακρίσεων ή βίας λόγω γενετήσιου προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, έκφρασης φύλου ή χαρακτηριστικών φύλου. Εξακολουθούμε να απέχουμε πολύ από την πλήρη ένταξη και αποδοχή που αξίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Από κοινού με τα κράτη μέλη, πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε την Ευρώπη ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέρος για όλους. Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική καλεί τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν εθνικές στρατηγικές για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ να υιοθετήσουν μια στρατηγική για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ εντός της χώρας τους.».

Δράσεις που προβλέπονται από την Ευρώπη για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ κατά την περίοδο 2020-2025

Η στρατηγική σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθορίζει μια σειρά στοχευμένων δράσεων γύρω από τέσσερις βασικούς πυλώνες, οι οποίοι εστιάζουν στα εξής: αντιμετώπιση των διακρίσεων, διασφάλιση της ασφάλειας, οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς, ηγετικός ρόλος στο αίτημα υπέρ της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ σε παγκόσμιο επίπεδο. Ορισμένες από τις βασικές δράσεις που περιγράφονται στη στρατηγική περιλαμβάνουν:

• Αντιμετώπιση των διακρίσεων: Η νομική προστασία κατά των διακρίσεων είναι καίριας σημασίας για την προαγωγή της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ. Η Επιτροπή θα προβεί σε απολογισμό, ιδίως στον τομέα της απασχόλησης. Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για την ισότητα στην απασχόληση, θα δημοσιευθεί έως το 2022. Σε συνέχεια της έκθεσης, η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για νομοθετικές πράξεις, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση του ρόλου των φορέων ισότητας. Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα αντιμετωπίζει ειδικά τον κίνδυνο μεροληψίας και διακρίσεων, ο οποίος είναι εγγενής στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.

• Διασφάλιση της ασφάλειας: Τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα πλήττονται δυσανάλογα από εγκλήματα μίσους, ρητορική μίσους και βία, ενώ η ανεπαρκής καταγγελία εγκλημάτων μίσους εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Για την εναρμόνιση της προστασίας από τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ, η Επιτροπή θα παρουσιάσει το 2021 πρωτοβουλία για την επέκταση του καταλόγου των «εγκλημάτων της ΕΕ», ώστε να συμπεριλάβει τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους, μεταξύ άλλων όταν στοχοποιούν ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παράσχει ευκαιρίες χρηματοδότησης για πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην καταπολέμηση εγκλημάτων μίσους, της ρητορικής μίσους και της βίας κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.

• Προστασία των δικαιωμάτων των οικογενειών «ουράνιο τόξο»: Λόγω των διαφορών στις εθνικές νομοθεσίες μεταξύ των κρατών μελών, οι οικογενειακοί δεσμοί μπορεί να μην αναγνωρίζονται πάντοτε όταν οι οικογένειες «ουράνιο τόξο» διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρωτοβουλία για την αμοιβαία αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα και θα διερευνήσει πιθανά μέτρα για τη στήριξη της αμοιβαίας αναγνώρισης ομόφυλων σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών.

• Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ σε παγκόσμιο επίπεδο: Σε διάφορα μέρη του κόσμου, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα βιώνουν σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις δικαιωμάτων. Η Επιτροπή θα στηρίξει δράσεις για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης, και Διεθνούς Συνεργασίας.

• Ενσωμάτωση της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ στις πολιτικές της ΕΕ

Υπό την ηγεσία της Επιτρόπου για την Ισότητα, κ. Χέλενα Ντάλι, και με την υποστήριξη της ειδικής ομάδας για την ισότητα, η Επιτροπή θα ενσωματώσει επίσης την καταπολέμηση των διακρίσεων που πλήττουν ΛΟΑΤΚΙ άτομα σε όλες τις πολιτικές και τις σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ.

Πολλοί από τους τομείς πολιτικής που συνδέονται με τη βελτίωση της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ αποτελούν πρωτίστως εθνικές αρμοδιότητες. Ωστόσο, η ΕΕ διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παροχή πολιτικής καθοδήγησης, στον συντονισμό των δράσεων των κρατών μελών, στην παρακολούθηση της εφαρμογής και της προόδου, στην παροχή στήριξης μέσω ενωσιακών κονδυλίων και στην προώθηση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών.

Από όλα τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι η ανάγκη για ισότητα και εξάλειψη του ρατσισμού, εν έτη 2021 σε ελληνικό όσο και πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητη, δεν είναι πάντα εφικτή. Η Ελλάδα με την σύσταση επιτροπής κάνει ένα μεγάλο βήμα, όμως ο δρόμος για την ίαση στα συναισθήματα μίσους και ρατσισμού για τους συνανθρώπους μας, είναι ακόμα μακρύς.