ΧΩΡΑΕΙ Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΣΤΟ BUSINESS AS USUAL;

Εμβόλιο. Ας αφήσουμε για λίγο τις θεωρίες συνωμοσίας περί τσιπαρίσματος, μετατροπής του DNA, κίτρινων πρωτοσέλιδων που μας θέλουν να μετατρεπόμαστε σε πιθήκους. Ας αφήσουμε για λίγο και τους μύθους περί χρηματοδότησης από τον Σόρος στο πλαίσιο της Νέας Τάξης Πραγμάτων. Ας ασχοληθούμε με τους προβληματισμούς που γεννά το εμβόλιο. Τον τρόπο που αναπτύχθηκε, την ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκε, την ανάγκη για μαζική παραγωγή και μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού, αλλά κυρίως τη συζήτηση για την απελευθέρωση της πατέντας και τα πολιτικά παιχνίδια των παραγγελιών. Με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να προχωρούν σε διμερείς συμφωνίες, την ώρα που η Κομισιόν απέτυχε να εξασφαλίσει άμεσα τις απαιτούμενες δόσεις για τον ευρωπαϊκό πληθυσμό. Όλα τα παραπάνω αποτυπώνουν με τον καλύτερο τρόπο τα όρια ενός συστήματος, όταν περιορίζεται στο business as usual.

Η ιστορία του εμβολίου είναι ένα μάθημα. Γιατί καμία άλλη ασθένεια τα τελευταία χρόνια δεν έχει μελετηθεί τόσο ενδελεχώς από τόσους επιστήμονες. Η ενδελεχής μελέτη έχει οδηγήσει σε διαγνωστικά τεστ που δίνουν αποτέλεσμα μόλις μέσα σε μία ώρα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα εμβόλια και τις αγωγές που παρασκευάστηκαν, ελέγχθηκαν και αδειοδοτήθηκαν σε λίγους μήνες από πέρυσι τον Μάρτιο, όταν ξεκίνησε δειλά να μελετάται ο COVID19.

Και δεν ήταν η ελεύθερη αγορά, ήταν η κρατική χρηματοδότηση που το επέτρεψε.

Οι πολέμιοι όσων ζητούν την απελευθέρωση της πατέντας, τους αποκαλούν «αφελείς» γιατί «δεν θα επέτρεπαν οι φαρμακευτικές εταιρείες των οποίων τα εμβόλια έχουν εγκριθεί να χάσουν τα κέρδη τους». Κανείς όμως από αυτούς δεν λαμβάνει υπόψη ότι οι φαρμακοβιομηχανίες έλαβαν αστρονομικά ποσά για να κατεβάσουν τα μολύβια απ’ οτιδήποτε άλλο και να ασχοληθούν αποκλειστικά με την έρευνα για τον COVID19.

Σύμφωνα με το άρθρο «The Covid-19 Manhattan Project» που δημοσιεύθηκε στο «The Atlantic» (τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021), «54 εμβόλια δοκιμάζονται για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους και 12 έχουν περάσει την τρίτη φάση κλινικών δοκιμών, τη γραμμή του τερματισμού».

Στις ΗΠΑ, τέθηκε σε εφαρμογή το Οperation Warp Speed συνολικού ύψους -σύμφωνα με το Bloomberg- 18 δισεκατομμυρίων δολαρίων χρηματοδοτώντας διαφορετικές εταιρείες και προχωρώντας σε παραγγελίες προτού ολοκληρωθούν οι δοκιμές για να περιοριστεί το ρίσκο για τις εταιρείες που συμμετέχουν. Το ίδιο πρακτορείο ανέφερε πως τον Σεπτέμβρη η Γερμανία ανακοίνωσε πως θα χρηματοδοτήσει με 375 εκατομμύρια ευρώ την Biontech για να επιταχυνθεί η έρευνα και να επεκταθεί η παραγωγή του εμβολίου Pfizer/Biontech.

Το υπουργείο Εκπαίδευσης και Ερευνών της Γερμανίας έχει δεσμεύσει συνολικά 750 εκατ. ευρώ για την επιτάχυνση των κλινικών ερευνών σε εμβόλια, αλλά και τη στήριξη της παραγωγής τους.

Aντίστοιχα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμεύσει ένα δισ. ευρώ από το πρόγραμμα Horizon 2020 για την καταπολέμηση της πανδημίας, εκ των οποίων τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ διοχετεύονται στην ανάπτυξη εμβολίων, σε πιστώσεις στις εταιρείες προχώρησε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η βρετανική κυβέρνηση προέβλεψε χρηματοδότηση 65,5 εκατομμυρίων λιρών στις έρευνες του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης.

Όλα αυτά στην πολιτισμένη Δύση, γιατί «εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε». Ή και ακόμα χειρότερα. Εδώ είναι η χώρα που το θέμα συζητείται αποκλειστικά με όρους μικροπολιτικής. Το χάσταγκ «πατέντα Τσίπρα» τρένταρε τις προηγούμενες ημέρες στο Twitter. Διάφοροι επιστήμονες και δημοσιολογούντες βγήκαν να καταγγείλουν ότι η απελευθέρωση της πατέντας και άρα η μαζικότερη παραγωγή είναι εφικτή μόνο στον φαντασιακό σοσιαλιστικό παράδεισο του κ. Τσίπρα. Εδώ όμως είναι ελεύθερη αγορά και οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν επενδύσει σε έρευνα και παραγωγή.

Σωστά! Κάτι όμως δεν μας λένε. Οι κυβερνήσεις ήταν αυτές που επένδυσαν δημόσιο χρήμα στην έρευνα και την παραγωγή, και όχι οι ιδιώτες. Όσοι δεν έχουν επιλεκτική μνήμη, θα θυμούνται ότι πέρυσι τον Απρίλιο ο καθηγητής Oικονομικών της Υγείας, κ. Ηλίας Μόσιαλος, πρότεινε να αγοραστούν οι πατέντες για τεστ και εμβόλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέποντας ευρεία διανομή. Πρόταση την οποία είχε υιοθετήσει και ο Έλληνας πρωθυπουργός, μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung».

Τελικά δεν θυμούνται, ή μήπως δεν θέλουν να θυμούνται; Είναι γεγονός ότι οι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς συνειδητά αφαιρούν από το κάδρο τον ρόλο του κράτους, το οποίο παρεμβαίνει ακόμη και εκεί που θεωρούμε ότι το ταλέντο και η ιδιοφυΐα έχει κάνει «όλη τη δουλειά». Ακόμη και η Apple στο ξεκίνημά της είχε λάβει ενίσχυση ύψους 500.000 δολαρίων μέσω του υποστηριζόμενου από το αμερικανικό κράτος προγράμματος Sbic, που ασχολείται με την επενδυτική στήριξη μικρών καινοτόμων επιχειρήσεων. Η Google πέρα από ιδιοφυείς ιδρυτές χρηματοδοτήθηκε από το nsf (National Science Foundation), που επέτρεψε στους δύο ιδρυτές και «πληροφορικάριους» να αναπτύξουν τον αλγόριθμο που άλλαξε ριζικά την αναζήτηση στον παγκόσμιο ιστό και έδωσε μια σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη της επιχείρησης.

Τα γεγονότα δείχνουν ότι μάλλον θυμούνται, στις περιπτώσεις όμως που πρόκειται να εισπράξουν χρήματα από τα κρατικά ταμεία. Τότε το Δημόσιο είναι καλό, όπως και τα χρήματά του. Ας είμαστε ειλικρινείς. Το business as usual σε αυτή την πανδημία έδειξε τα όριά του. Απαιτούνται γενναίες αποφάσεις που θα σώσουν και ζωές και κοινωνίες. Οι επιστήμονες τα κατάφεραν, ας τα καταφέρουν και οι κυβερνήσεις να σώσουν όχι μόνο την τιμή τους αλλά και την ανθρωπότητα.