«Εάν ό,τι γράφεται αληθεύει (προσωπικά δεν το γνωρίζω), ευχαριστούμε θερμά τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη για την παρέμβασή του υπέρ του θεάτρου και των ανθρώπων του». Αυτό έγραψε προχθές ο Χρήστος Χωμενίδης σε μία δημόσια ανάρτησή του στο Facebook, για να λάβει λίγο μετά, μεταξύ πολλών άλλων σχολίων, την επισήμανση του Μαρκουλάκη: «Χρήστο, αν κάποιους πρέπει να ευχαριστούμε, είναι ο Πρωθυπουργός, η υπουργός Πολιτισμού κι ο Γ.Γ. Σύγχρονου Πολιτισμού, που πήραν πάνω τους ένα στοίχημα, ενάντια στις εισηγήσεις όλων των υγειονομικών».
Να λοιπόν πώς η ανταλλαγή αβροτήτων μεταξύ δύο γνωστών Ελλήνων καλλιτεχνών χωρίς επίσημο θεσμικό ρόλο άνοιξε τον ασκό του Αιόλου… Τελικά, βέβαια, ο Μαρκουλάκης δεν πρόλαβε να χαρεί τη διαφημιζόμενη «επιτυχία» του ούτε δύο 24ωρα: Πλέον, υπό την απειλή των πολλαπλασιαζόμενων κρουσμάτων, επικράτησαν οι εισηγήσεις των ειδικών και ανακοινώθηκε αναστολή των πολιτιστικών εκδηλώσεων για ένα 15θήμερο…
Να όμως και πώς το καίριο θέμα της ασφαλούς λειτουργίας του Πολιτισμού καθώς και της επιβίωσης των χιλιάδων φορέων του είχε γίνει, λίγα 24ωρα πριν, μπαλάκι του τένις σ’ ένα πολύ κλειστό τερέν για λίγους και προνομιούχους. Τι κι αν ήδη από τον περασμένο Μάρτιο φορείς, συνδικαλιστικές ενώσεις, προσωπικότητες και οργανώσεις απηύθυναν απεγνωσμένες εκκλήσεις ζητώντας από το υπουργείο Πολιτισμού και τον Πρωθυπουργό κάποια απάντηση στο αγωνιώδες ερώτημα τι θα γίνει με τις εκδηλώσεις, τις παραγωγές και τις δουλειές τους και πώς θα επιβιώσουν μένοντας ανενεργοί. Πενιχρός έτσι κι αλλιώς ο προϋπολογισμός του υπουργείου (είναι άλλωστε διεθνές φαινόμενο ο χώρος του πολιτισμού να αντιμετωπίζεται ως παραπαίδι των άλλων κυβερνητικών προτεραιοτήτων) κι επιπλέον υπερβολικά «δυσκίνητη» η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ως προς τα θέματα του σύγχρονου πολιτισμού, για τα οποία οι κακές γλώσσες λένε πως και τα γνωρίζει λιγότερο και την ενδιαφέρουν λιγότερο.
Αποτέλεσμα; Τα μέτρα που ανακοίνωσε το ΥΠΠΟ τέλη Μαΐου μετά βαΐων και κλάδων, ενόψει τότε του καλοκαιριού, δεν κάλυψαν παρά, πολύ προσωρινά, ένα πολύ μικρό μέρος των εργαζομένων στον πολιτισμό – ακόμα κι αυτό επιλεγμένο με αδιαφανείς διαδικασίες και εκ των ενόντων.
Και τώρα; Ενώ ο χειμώνας πλησιάζει βιαστικά, τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται απειλητικά και το υπουργείο δεν έχει ανακοινώσει κάποια στρατηγική λειτουργίας των πολιτιστικών χώρων, ούτε και σαφές υγειονομικό πρωτόκολλο… Ενώ αλλού αποφασίζουν οι Περιφέρειες αυτεξούσια την πλήρη παύση των πολιτιστικών εκδηλώσεων… Ενώ οι καλλιτέχνες και τα δεκάδες επαγγέλματα που συνδέονται με τον Πολιτισμό βρίσκονται ένα βήμα πριν από το χείλος του γκρεμού… Ενώ πολύ πρόσφατα χιλιάδες από αυτούς έκαναν άλλη μία τεράστια πορεία διαμαρτυρίας, ως τελευταίο κρίκο σε μια αλυσίδα κοινών πρωτοβουλιών μπας και εισακουστούν… Ενώ πολλαπλασιάζονταν οι φήμες για ολικό lock down στον Πολιτισμό παντού… Ενώ ούτε ο Πρωθυπουργός, ούτε η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ έδειχναν να αγωνιούν ιδιαιτέρως για την τύχη του συγκεκριμένου κλάδου… Ενώ λοιπόν συνέβαιναν όλα αυτά, ο Μαρκουλάκης, που τον χειμώνα σκηνοθετεί τη θεατρική μεταφορά του αριστουργήματος του Ταχτσή «Τρίτο Στεφάνι» στο Παλλάς κι αγωνιούσε, όπως όλοι οι συνάδελφοί του, για την τύχη της παραγωγής του, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το προνόμιο της προσωπικής πρόσβασης στον Πρωθυπουργό και να τον καλέσει για να τον ενημερώσει προσωπικά. Κι αυτό έκανε.
Την έκβαση της Ι.Χ. τηλεφωνικής συνομιλίας τη διαβάσαμε από διαρροή της σχετικής είδησης σε ιστοσελίδα: «Τι μεσολάβησε όμως και ο Πρωθυπουργός δεν ακολούθησε την εισήγηση της Επιτροπής που θα ήταν ένα πλήγμα σημαντικό όχι μόνο για τις Τέχνες, αλλά και για τη στάση της Πολιτείας απέναντί τους: Πληροφορίες του iefimerida αναφέρουν ότι αυτή είναι μια απόφαση που πήρε προσωπικά ο Πρωθυπουργός σήμερα, μελετώντας μια λίστα επιχειρημάτων του υπουργείου Πολιτισμού, σε συνδυασμό με την παρέμβαση ανθρώπων εκτός πολιτικής, κοντά στις Τέχνες, που έχουν το προνόμιο να είναι συνομιλητές του Πρωθυπουργού και να εκτιμά την άποψή τους (…) Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε προσωπική μεγάλης διάρκειας συνομιλία του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη με τον Πρωθυπουργό επιχειρηματολογώντας εναντίον της διακοπής λειτουργίας των θεάτρων και των λοιπών χώρων πολιτισμού».
Τι μάθαμε, δηλαδή, από το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για τον «ρόλο-κλειδί του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη», που συστήνεται μάλιστα ως «ένας άνθρωπος του σύγχρονου πολιτισμού που γνωρίζει από μαθητής τον Κυριάκο Μητσοτάκη και που έχει ανοιχτά στηρίξει την εκλογή του»;
α) Ότι μπορεί όλοι οι δημιουργοί, οι εργαζόμενοι στον χώρο του Πολιτισμού και τα σωματεία τους να αγωνιούν, αλλά ο πρωθυπουργός εισάκουσε μόνον έναν, τον Μαρκουλάκη.
β) Μπορεί οι συνάδελφοί του να διαμαρτύρονται και να αγωνιούν επί μήνες, αλλά ο Μαρκουλάκης τώρα υποκινήθηκε, επειδή τώρα ετοιμάζει το «Τρίτο Στεφάνι» και τον καίει το θέμα.β) Μπορεί οι συνάδελφοί του να διαμαρτύρονται και να αγωνιούν επί μήνες, αλλά ο Μαρκουλάκης τώρα υποκινήθηκε, επειδή τώρα ετοιμάζει το «Τρίτο Στεφάνι» και τον καίει το θέμα.
Σε όλο αυτό το αλαλούμ λάθος χειρισμών, λάθος δηλώσεων και έκθεσης των πάντων, ακολούθησε η ανάρτηση του Χωμενίδη και η απάντηση του Μαρκουλάκη που εξέθεσαν χειρότερα και το υπουργείο Πολιτισμού (το οποίο κατά τα φαινόμενα δεν ήταν εξίσου πειστικό ή αρκετά παρεμβατικό) και τον Πρωθυπουργό που «πήραν πάνω τους ένα στοίχημα, ενάντια στις εισηγήσεις όλων των υγειονομικών». Οι αντιδράσεις, επίσημες (από την αντιπολίτευση) και ανεπίσημες (από πολίτες) ήταν και ηχηρές και οργισμένες.
Ο Πρωθυπουργός εγκατέλειψε μέσα σε λίγες ώρες το στοίχημα του Πολιτισμού και μίλησε για την αναστολή όλων των εκδηλώσεων. Το απόγευμα όμως της ίδιας ημέρας στην επίσημη ενημέρωση για τα νέα μέτρα ενάντια στον κορωνοϊό, o υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς μίλησε για αναστολή των συναυλιών και της λειτουργίας των κλειστών κινηματογράφων, χωρίς να κάνει ειδική μνεία στα θέατρα ή στις πρόβες. Έκτοτε οι εργαζόμενοι σε αυτά προσπαθούν να διευκρινίσουν τι ισχύει.
Ε, ας κάνουν κι αυτοί ένα τηλεφώνημα στον Μαρκουλάκη…