ΛΙΓΝΑΔΗΣ: ΜΑΣ ΕΠΝΙΞΕ Η ΑΣΧΗΜΙΑ

Έρχεται κάποια στιγμή στην κατηφόρα της μελαγχολίας, που ρίχνεις μια ματιά στο ταβάνι και το βλέμμα σου τρυπάει εφτά πατώματα για να δει το αστέρι – ή τον ήλιο. Και το αστέρι και ο ήλιος ευτυχώς είναι πάντα κάπου εκεί, στον ουρανό, και δεν μας κρύβονται αν τα ψάξουμε – όσο κι αν είναι συννεφιασμένη η Κυριακή. Μας πέσανε πολλά τελευταία. Η βρετανική μετάλλαξη, η νοτιοαφρικανική καπάκι, η Μήδεια, τα σκάνδαλα, το me-too, αλλά, πάνω απ’ όλα, η παιδεραστία. Δεν καταπίνεται εύκολα αυτό. Δεν αντέχεται. Όμως, δεν μας φτάνανε όλα τα άλλα, έπρεπε να μπει κι αυτό στο ζύγι της εσωτερικής μας ζυγαριάς εν μέσω lockdown.

Ο Δημήτρης Λιγνάδης συνελήφθη, και μόλις συνέβη αυτό όλοι είπαμε ΟΚ, οι επιλογές μας έχουν συνέπειες, ο καθείς και τα όπλα του, αν μη τι άλλο από ’δώ και πέρα θα το σκέφτονται πάρα πολύ κάποιοι πριν τολμήσουν να πλησιάσουν ανήλικα παιδιά με καραμέλες και άλλα δωράκια. Μόνο να σκεφτεί κανείς τι έχει να περάσει στη φυλακή (όπου θα πάει) του σηκώνεται η τρίχα. Δεν χρειάζεται να έχει ασχοληθεί κανείς με την αρχαία τραγωδία για να ξέρει πολύ καλά τι έρχεται μετά την ύβρη. Ένα απλό γκουγκλάρισμα αρκεί: Μετά την ύβρη οι ουρανοί στέλνουν στον υβριστή την «άτην», δηλαδή το θόλωμα, την τύφλωση του νου. Αυτή με τη σειρά της οδηγεί τον υβριστή σε νέες ύβρεις, ώσπου να διαπράξει μια πολύ μεγάλη α-νοησία, να υποπέσει σε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα, το οποίο προκαλεί την «νέμεσιν», δηλαδή την οργή και εκδίκηση, που επιφέρει την «τίσιν», δηλαδή την τιμωρία και τη συντριβή/καταστροφή του. Αιώνες τώρα. Δεν αλλάζουν αυτά. Και έχουν καταγραφεί στη δική μας γλώσσα, την Ελληνική. Δεν μας παίρνει να κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε.

Facts are facts και δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε πάλι τι ακριβώς συνέβη ανάμεσα στον Δημήτρη Λιγνάδη και τα θύματά του, ανήλικα ή ενήλικα. Εκεί που πρέπει, νομίζω, να σταθούμε, είναι στην τεράστια επίδραση που είχαν (και έχουν) όλα αυτά τα σκάνδαλα και οι καταγγελίες, επώνυμες και ανώνυμες, live σε τηλεοπτικές εκπομπές ή με ψευδώνυμα σε συνεντεύξεις, πάνω στην ψυχική υγεία πολλών από εμάς. Εμείς οι συνομήλικοι ή μεγαλύτεροι από τον Λιγνάδη τού είχαμε μια εκτίμηση που βασιζόταν πάντα στις ίδιες του τις καλλιτεχνικές επιδόσεις. Τον είχαμε δει και τον είχαμε χειροκροτήσει και σαν σκηνοθέτη και σαν ηθοποιό σε δεκάδες παραστάσεις. Δεν είναι από τις προσωπικότητες που χρειάστηκαν ποτέ καλλιτεχνικές πατερίτσες ο Δημήτρης Λιγνάδης. Διαβάστε ξανά και παρατηρήστε τι έγραφε γι’ αυτόν πριν λίγους μήνες (φυσικά μετά τον διορισμό του στο Εθνικό Θέατρο) η Έλενα Ακρίτα, ο ίδιος άνθρωπος που τον «κυνήγησε» άγρια στα social media τις τελευταίες εβδομάδες – φανερά εντυπωσιασμένη από την ερμηνεία του Οιδίποδα στην Επίδαυρο τον Ιούλιο του 2020. Αφορμή ήταν η φωτογραφία του αγκαλιά με μια μακέτα του Παρθενώνα που είχε προκαλέσει συζήτηση.

«Ο Δημήτρης Λιγνάδης είναι εργάτης του θεάτρου. Άοκνος. Έχει στο ενεργητικό του αξιόλογες παραστάσεις και ως ηθοποιός και ως σκηνοθέτης. Πρωταγωνιστής, πολύ πριν αναλάβει τα ηνία του Εθνικού μας θεάτρου. Εν ολίγοις, τον ξέραμε και από χθες, δεν περιμέναμε να πιάσει καρέκλα για να τον μάθουμε.

»Ομολογώ πως ούτε εγώ ενθουσιάστηκα με το προσκύνημα στο ομοίωμα του Παρθενώνα. Δεν ήμουν μπροστά και δεν έχω πλήρη εικόνα, όμως η φωτογραφία ενίοτε αλλοιώνει το συναίσθημα. Δεν μπορούμε να δούμε τα μάτια του, την έκφραση του προσώπου του, το δέος που ενδεχομένως αισθάνεται. Ίσως κάνω λάθος αλλά αυτό αισθάνομαι, αυτό γράφω. Ας μην είμαστε τόσο απόλυτοι και ας μη στήνουμε τον κόσμο στα έξι μέτρα.Μην πυροβολείτε τον (συγκεκριμένο) πιανίστα. Η μουσική του δεν τελείωσε ακόμη. Η φωτογραφία από τον Οιδίποδα όπου ο Λιγνάδης ήταν συγκλονιστικός».

Αυτά από την Έλενα Ακρίτα, που έδωσε μάχη εναντίον του Λιγνάδη με νύχια και με δόντια – όταν έμαθε αυτά που έμαθε για την «κρυφή ζωή» του και τα θύματά του. Το ίδιο βλέμμα είχαμε όλοι πριν «μάθουμε». Βλέπαμε έναν πολύ σημαντικό καλλιτέχνη, έναν θεατράνθρωπο με τα όλα του, έναν μορφωμένο, διαβασμένο, καλλιεργημένο συνάνθρωπο που έχει δώσει πολλά. «Θα έπρεπε να ξέρετε», λένε κάποιοι στα «σόσιαλ» (χάλια έκφραση «τα σόσιαλ»). Θα έπρεπε να ήξερε ο φίλος του ο Κωνσταντίνος και να μην τον πάει στο νοσοκομείο όταν τον μαχαιρώσανε στις αρχές του αιώνα, αλλά να τον παραδώσει στην αστυνομία. Θα έπρεπε να ήξερε η Μενδώνη να μην τον διορίσει στο Εθνικό. Θα έπρεπε να ήξερε η Ακρίτα να μην του γράφει καλά λόγια και να μην τον εκτιμά ως καλλιτέχνη. Θα έπρεπε να ήξερε ο Δαβαράκης και να μη ζητάει επώνυμες καταγγελίες, αλλά να του φτάνουν οι ανώνυμες και παραγεγραμμένες.

Η αλήθεια είναι αυτή που είπε ο Μαρκουλάκης: Η προσωπική ζωή του καθενός γίνεται εν κρυπτώ. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι κάνουν ακόμα και οι καλύτεροι φίλοι μας όταν δεν είμαστε μαζί.

Θέλω να πω και κάτι άλλο πριν νυχτώσει η Συννεφιασμένη Κυριακή. Είναι ντροπή να κομματικοποιούμε υποθέσεις σαν αυτή. Όσα ήξερε η Ακρίτα ήξερε και η Μενδώνη. Είναι ντροπή να βάζουμε φωτογραφία τον Μητσοτάκη με τη Μαρέβα και τον Λιγνάδη την ώρα των συγχαρητηρίων στα παρασκήνια – θέλοντας «κάτι» να υπονοήσουμε. Είναι ντροπή να απαντάμε με φωτογραφία της Ακρίτα με τον Κυρίτση και τον Λιγνάδη, πάλι στα παρασκήνια και τα «συγχαρητήρια» μετά από μια παράσταση. Είναι κι αυτό ύβρις.

Θα μου πείτε, τι «ύβρις», τι «πολιτική». Έχουν καταντήσει συνώνυμα.