QUEEN LINA…

Ο Λιγνάδης προφυλακίστηκε, ο Κούγιας συνεχίζει τον… ανένδοτο, το θέατρο βράζει, οι αρχαιολόγοι ωρύονται, βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας μουρμουράνε, η αντιπολίτευση σύσσωμη ζητά την κεφαλή της επί πίνακι, εκείνη όμως «βράχος», σταθερός και ακλόνητος στη Μπουμπουλίνας. Η Λίνα Μενδώνη, ως άλλος ΜακΛάουντ της θρυλικής σειράς Highlander, παραδίδει μαθήματα πολιτικής επιβίωσης, και απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού.

Η κα Μενδώνη, κυριολεκτικά η «Σιδηρά Κυρία» του Πολιτισμού, φαίνεται ότι επιβίωσε μιας ακόμα κρίσης στο υπουργείο της μετά και την κάλυψη Μητσοτάκη στη βουλή, «γλιτώνοντας» με μια… κίτρινη κάρτα για τον λανθασμένο χαρακτηρισμό «επικίνδυνος άνθρωπος», που πρόσαψε στον τέως καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού. Ήταν η δεύτερη φορά σε σύντομο χρονικό διάστημα -μη ξεχνάμε ότι πολλοί την ήθελαν «φαβορί προς αποχώρηση» στον τελευταίο κυβερνητικό ανασχηματισμό- που η κα Μενδώνη βρέθηκε μέχρι την έξοδο αλλά τελικά δεν την διάβηκε.

Ο χειρισμός στην υπόθεση Λιγνάδη δεν ήταν το μοναδικό «φάουλ» για την υπουργό Πολιτισμού. Η πυρκαγιά στον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών τον περασμένο Αύγουστο και οι ατυχείς δηλώσεις της περί «λίγου μαύρου στο χώμα», το… ιδιωτικό «τσιμέντωμα» του διαδρόμου για τα άτομα με κινητικά προβλήματα στην Ακρόπολη, η απόσπαση των αρχαιοτήτων στο Σταθμό Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη και η παρέμβαση του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων, η εξαγωγή ελληνικών αρχαιοτήτων στο εξωτερικό για 25+25 χρόνια και πολλά ακόμα χρεώνονται στην υπουργό.

Τα εύσημα του Μαξίμου

Υπάρχει, όμως, και ο αντίλογος. Μια λίστα επιτυχιών που πιστώνεται η κα Μενδώνη σε μικρό χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα όσα διαρρέει το Μαξίμου, και ικανοποιούν τον πρωθυπουργό. Το οξύμωρο είναι ότι κάποιες από τις επιτυχίες είναι ίδιες με τις… αποτυχίες! Για παράδειγμα, η απόσπαση των αρχαιοτήτων από το Σταθμό Βενιζέλου και η επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων για τη συνέχιση των έργων εκεί θεωρείται ως κάτι θετικό από την κυβέρνηση. Το ίδιο συμβαίνει και με το τσιμέντωμα των διαδρόμων της Ακρόπολης και μάλιστα από ιδιώτες, καθώς έτσι άνοιξε ο δρόμος για την χορηγία εργασιών ανάδειξης του Ιερού Βράχου, όπως ο νέος φωτισμός που είναι χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. Οι μελέτες για την ανάπλαση των βασιλικών κτημάτων στο Τατόι, η ολοκλήρωση των έργων στην Εθνική Πινακοθήκη βρίσκονται στη λίστα του Μαξίμου με + Μενδώνη. Και βέβαια το ξεμπλοκάρισμα μιας σειράς επενδύσεων, που καθυστερούσαν λόγω εμποδίων… αρχαιολογικού αντικειμένου, προεξάρχοντος του Ελληνικού.

Το μεγαλύτερο, δηλαδή, ανδραγάθημα της υπουργού είναι ότι υπερπηδά εμπόδια που προκύπτουν από τον αρχαιολογικό νόμο και καθυστερούν την ολοκλήρωση των «μεγάλων επενδύσεων». Το παλιό «επενδύσεις αλλά με κανόνες» είτε αφορούν την πολιτιστικής κληρονομιά μας, είτε το φυσικό περιβάλλον, τη δημόσια υγεία κλπ., πάει… περίπατο προκειμένου να «πέσουν τα λεφτά».

Σαν έτοιμη από καιρό…

Για την παραμονή της κας Μενδώνη στη θέση της υπουργού Πολιτισμού ακούστηκαν πολλά, κάποια εξ αυτών και μέσα στη βουλή. Όπως το «ένοχο μυστικό που δεν ξέρουμε» που κρατά την κα Μενδώνη στη Μπουμπουλίνας, όπως το διατύπωσε ο Αλέξης Τσίπρας: «Εγώ πάντως δε μπορώ να πιστέψω ότι μια υπουργός μπορεί να εκβιάζει τον πρωθυπουργό». Άλλοι αναφέρθηκαν στις σχέσεις με συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα, απέναντι από αυτά που κατονόμασε ο συνήγορος του Δ. Λιγνάδη, Αλέξης Κούγιας. «Ο κ. Λιγνάδης χρησιμοποιείται για να καταστραφεί η Μενδώνη, η οποία πήρε σημαντικές αποφάσεις για να ξεμπλοκάρει την υπόθεση του Ελληνικού και έθιξε τεράστια οικονομικά συμφέροντα σε Ελλάδα και εξωτερικό» και οι συνειρμοί έγιναν αυτόματα για τα οικονομικά συμφέροντα, που «κάποια είναι μαζί μας, κάποια είναι εναντίον μας».

Όπως και να ‘χει, η Λίνα Μενδώνη έχει συνδέσει το όνομα της με το υπουργείο Πολιτισμού. Η, με καταγωγή από τη Χίο, αρχαιολόγος για πολλά χρόνια ήταν επικεφαλής ανασκαφών σε διάφορες γωνιές της χώρας. Τον Μάρτιο του 1999 ορίστηκε γενική γραμματέας του υπουργείου, επί υπουργίας Ελ. Παπαζώη, και παρέμεινε και επί Θ. Πάγκαλου και επί Ευάγγελου Βενιζέλου. Με τους δυο πολιτικούς προϊσταμένους αναπτύχθηκε ισχυρή σχέση. «Με όλους είχα εξαιρετική σχέση, με κάποιους έγινε ειλικρινής φιλία. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, έχει ιδιαίτερη ευφυΐα και εξαιρετική κουλτούρα. Αυτά τα χαρακτηριστικά βοηθούν να βρεις τρόπους καλής συνεργασίας ακόμα και με έναν εκρηκτικό χαρακτήρα. Με τον Ευάγγελο Βενιζέλο γνωριστήκαμε το 2000, όταν επανήλθε στο υπουργείο Πολιτισμού, διαδεχόμενος τον Θεόδωρο Πάγκαλο. Δουλέψαμε μαζί σκληρά και εξαιρετικά για 3,5 χρόνια. Όταν στην εσωκομματική διαδικασία του ΠΑΣΟΚ, το 2007, έπρεπε καθένας μας να κάνει συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές, ήρθαμε πιο κοντά» έλεγε σε συνέντευξη της στη Lifo to 2017. Η συγκεκριμένη συνέντευξη κρύβει πραγματικά πολλές ειδήσεις, καθώς σε αυτήν ξεδίπλωσε η κα Μενδώνη το όραμα της για τον Πολιτισμό, εξέφρασε τις διαφωνίες της για την πολιτική που ασκούσε τότε η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού ενώ αποκάλυπτε και ενδιαφέρουσες πτυχές για την ανασκαφή της Αμφίπολης.

Με τον Αντώνη Σαμαρά, αν και δεν συνυπήρξαν στο υπουργείο Πολιτισμού-το 2004 αποχώρησε από γ.γ. και επανήλθε το 2009 με την άνοδο του Γ.Α. Παπανδρέου- υπήρχε αμοιβαία εμπιστοσύνη και στήριξη στην υπόθεση της Αμφίπολης, στο οποίο πιθανώς να έπαιξε ρόλο και ο Ευ. Βενιζέλος. «Όταν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε την Αμφίπολη, στις 12 Αυγούστου 2014, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση έδωσε στο θέμα πολιτική διάσταση. Επρόκειτο για μια απλή επίσκεψη την ημέρα που ξεκινούσαν οι διακοπές του. Θεωρήθηκε ότι η αποκάλυψη του μνημείου ήταν μέρος του success story Σαμαρά. Η απόφαση να μη γίνει ουσιαστικά τίποτα τα δύο τελευταία χρόνια είναι, κατά τη γνώμη μου, πολιτική. Δεν λέω κομματική, λέω πολιτική. Πολιτικά κρίθηκε από την ηγεσία του υπουργείου ότι δεν έπρεπε να συνεχιστεί. Δεν συνεχίστηκε το αυτονόητο, όπως γίνεται με κάθε αρχαιολογικό εύρημα. Δεν μιλάω μόνο για την ανασκαφή. Ολόκληρο το ταφικό μνημείο και η περιοχή χρήζουν έρευνας. Η ανασκαφική ομάδα συνεχίζει τη μελέτη και έχει παρουσία με ανακοινώσεις σε διάφορα συνέδρια. Αυτός είναι ο ρόλος των επιστημόνων. Όμως, το υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει δώσει ώθηση ούτε στην έρευνα ούτε στην ανάδειξη του μνημείου» σημείωνε στην ίδια συνέντευξη η κ. Μενδώνη. Με την επιστροφή της στο υπουργείο και μάλιστα στη θέση του υπουργού, η ανασκαφή αν και δεν φαίνεται να αποκαλύπτει τα αρχικά αναμενόμενα, προχωρά και όπως έχει ανακοινώσει η ίδια από το 2022 ο αρχαιολογικός χώρος θα είναι ανοιχτός «για ειδικά κοινά».

Ωστόσο, αυτό που κάνει πραγματικά εντύπωση είναι ότι η κα Μενδώνη από το 2017 είχε σχεδιάσει το πρόγραμμα που υλοποιεί σήμερα ως υπουργός. Για παράδειγμα, τις εργασίες στο Τατόι αλλά και τους τρόπους προβολής και έκθεσης των ελληνικών αρχαιοτήτων στο εξωτερικό. Προφανώς, αποτέλεσαν κι αυτά κριτήρια για την επιλογή της από τον Κυριάκο Μητσοτάκη κι ας ήταν τότε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, από το οποίο διαγράφηκε μόλις υπουργοποιήθηκε από την πρόεδρο του Φ. Γεννηματά, μαζί με τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη.