ΒΑΣΕΙΣ, ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ... ΒΑΘΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Διθυραμβικά ήταν τα σχόλια που συνόδευαν τα ρεπορτάζ για την επίσκεψη Πομπέο. Ως γενική εικόνα είχαν την εντύπωση ότι οι ΗΠΑ επιτέλους εγκαταλείπουν την πολιτική των ίσων αποστάσεων μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, καθώς έγινε αντιληπτό στην άλλη άκρη του Ατλαντικού ότι ο Ερντογάν αποτελεί παράγοντα αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή και παράλληλα παίζει «παιχνίδι» με τη Ρωσία αλλά και με το μουσουλμανικό στοιχείο, συγκρουόμενος ευθέως με τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Ουάσιγκτον.

«Πιστεύω ότι υπάρχει μία πολύ ξεκάθαρη εικόνα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ζωτικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία δεν είναι διατεθειμένες να απεμπολήσουν». Στη φράση αυτή του πρωθυπουργού περικλείεται το συμπέρασμα από την επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας. Ταυτόχρονα, διαφαίνεται και η ελληνική διάθεση στις συζητήσεις που προηγήθηκαν τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στα Χανιά. Συνοψίζοντας τα όσα συζητήθηκαν, επιβεβαιώθηκε και σε αυτήν την υψηλού επιπέδου επίσκεψη Αμερικανού αξιωματούχου το ενδιαφέρον για τα λιμάνια της Βορείου Ελλάδας. Υπενθυμίζεται ότι και σε προηγούμενες επισκέψεις Αμερικανών υπουργών, όπως για παράδειγμα του υπουργού Εμπορίου Γ. Ρος, είχε τεθεί θέμα Αλεξανδρούπολης και Θεσσαλονίκης, τόσο σε επίπεδο επενδύσεων αμερικανικών κεφαλαίων όσο και σε επίπεδο ενεργειακών υποδομών, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονταν λιμάνια-διαμετακομιστικούς κόμβους για πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο.

Σε ό,τι αφορά τις στρατιωτικές συμφωνίες και τις πληροφορίες που διέρρευσαν για μεταφορά μέρος των δραστηριοτήτων της βάσης του Ιντσιρλίκ στη βάση της Σούδας, από πλευράς Ουάσινγκτον δεν επιβεβαιώνεται κάτι τέτοιο. Η αναβάθμιση της Σούδας είναι δεδομένη, αλλά αυτό δεν πρέπει να συνδέεται με ταυτόχρονη απομάκρυνση προσωπικού, εξοπλισμού και πολύ περισσότερο πυρηνικών όπλων από την Τουρκία στην Κρήτη. Ούτως ή άλλως, οι ανάγκες για μία νέα βάση προκειμένου να ολοκληρωθεί η μετεγκατάσταση από τη βάση του Ιντσιρλίκ δεν καλύπτονται από έναν ναύσταθμο όπως είναι της Σούδας. Αντιθέτως, σύμφωνα με πληροφορίες του GreeksChannel, τις απαιτήσεις μετεγκατάστασης ενός μεγάλου μέρους του Ιντσιρλίκ θα μπορούσε να καλύψει περιοχή στο νότιο τμήμα της Κρήτης, πρόταση η οποία συζητήθηκε στις διμερείς συναντήσεις. «Υπάρχουν εκτάσεις και εν δυνάμει υποδομές στα νότια για δημιουργία βάσης που θα μπορεί να φιλοξενήσει μέρος των μονάδων που βρίσκονται στην Τουρκία», αναφέρει στρατιωτική πηγή, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν στο μεταφερόμενο υλικό θα περιλαμβάνεται και το αμερικανικό πυρηνικό οπλοστάσιο που βρίσκεται στη γείτονα.

Η αναβάθμιση της βάσης της Σούδας έγινε σχεδόν αυτόματα, με τον μόνιμο ελλιμενισμό του Hershel Woody Williams, ενός σύγχρονου –παραδόθηκε το 2017 στον 6ο στόλο– αμερικανικού ελικοπτεροφόρου, που έχει δυνατότητες τόσο στάθμευσης όσο και επισκευής ελικοπτέρων αλλά και την προοπτική της χρησιμοποίησης της ως μόνιμης βάσης και άλλων μονάδων του ΠΝ των ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο αναβαθμίζεται και ο ναύσταθμος της Σούδας, τόσο σε επίπεδο υλικοτεχνικής υποδομής, εμβάθυνσης λιμένος και προβλητών, όσο και σε προσωπικό, προκειμένου να μπορεί να δεχθεί και τις νέες μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού.

Στο οβάλ γραφείο Μητσοτάκης-Ερντογάν;

Καλά πληροφορημένη πηγή εκμυστηρεύτηκε στο GreeksChannel ότι ανάμεσα στα όσα συζήτησαν Πομπέο και Μητσοτάκης ήταν και το ενδεχόμενο διαμεσολάβησης του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ στην ελληνοτουρκική διένεξη, σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας των δύο χωρών. Μια παρέμβαση που θα μπορούσε να επισφραγιστεί με την υπογραφή συμφωνίας Μητσοτάκη-Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, στα πρότυπα της πρόσφατης ιστορικής συμφωνίας Σερβίας-Κοσσόβου και τις υπογραφές Βούισιτς και Χότι στο οβάλ γραφείο. Προϋπόθεση για την πραγματοποίηση αυτού του σεναρίου αποτελεί η απρόσκοπτη συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στα ελληνικά και τουρκικά κλιμάκια και η ολοκλήρωση των διερευνητικών προ των αμερικανικών εκλογών, προκειμένου τα ιστορικά ενσταντανέ να είναι εκμεταλλεύσιμα από τον πλανητάρχη στην προσπάθεια επανεκλογής του. Η αμερικανική πρωτοβουλία έρχεται και ως αντίβαρο στη γερμανική διαμεσολάβηση, από την οποία η ελληνική πλευρά έχει παράπονα, αφού υπάρχουν σημάδια μεροληψίας υπέρ των ακραίων τουρκικών θέσεων. Στη Σύνοδο Κορυφής, ακόμα και ο πλέον καλοπροαίρετος παρατηρητής αντιλήφθηκε τον ρόλο του Βερολίνου στο να παραπεμφθεί το ζήτημα των κυρώσεων στην Τουρκία στην επόμενη σύνοδο σε δυο μήνες. «Θα επισημάνω ότι η σχέση μας με την Τουρκία είναι πράγματι πολύ περίπλοκη και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγάλο συμφέρον να αναπτύξει μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση και με την Τουρκία, παρά όλες τις δυσκολίες», ήταν οι δηλώσεις Μέρκελ που έδειξαν τη διάθεση της Γερμανίας ώστε οι Βρυξέλλες να μην «τραβήξουν το αυτί» του Ερντογάν. Τη στάση της καγκελαρίου καυτηρίασε ακόμα και μερίδα του γερμανικού Τύπου, κρούοντας το κουδούνι του κινδύνου ότι μέσα από την προσέγγιση του κατευνασμού του Ερντογάν μπορεί να τροφοδοτηθεί η επιθετικότητά του. Αυτές τις ρωγμές θέλει να εκμεταλλευθεί η αμερικανική διπλωματία και να αναλάβει πρωτεύοντα ρόλο στις ελληνοτουρκικές επαφές.