APPLE VS FACEBOOK

Ήταν Ιούλιος του 2019, στο Αϊντάχο των ΗΠΑ, όταν ο Τιμ Κουκ, διευθύνων σύμβουλος της Apple, και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Facebook κάθισαν στο ίδιο τραπέζι στο πλαίσιο μίας ημερίδας για την τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Για χρόνια, οι δύο κορυφαίοι manager βρίσκονταν κάθε χρόνο στο ίδιο τραπέζι για συνομιλίες αναφορικά με τις νέες τεχνολογικές τάσεις και τις εξελίξεις στα social media. Ωστόσο, πλέον τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Μία βαριά σκιά έχει σκεπάσει το Facebook, καθώς ο ιδρυτής της φαίνεται να εμπλέκεται σε σκάνδαλο παραβίασης προσωπικών δεδομένων και εμπλοκή στην υπόθεση διαρροής προσωπικών στοιχείων 50 εκατομμυρίων χρηστών, χωρίς τη συγκατάθεσή τους, σε συνεργασία με την εταιρεία πολιτικής επικοινωνίας Cambridge Analytica.

Στη τελευταία τους συνάντηση, ο Ζούκερμπεργκ φαίνεται να ρώτησε τον Κουκ πώς θα χειριστεί το αποτέλεσμα της εν λόγω διαμάχης. Από την πλευρά του, ο ισχυρός άνδρας τής Apple απάντησε με επικριτικό τρόπο προς τον συνομιλητή του. Διεθνείς αναλυτές κάνουν λόγο για έναν νέο ψηφιακό πόλεμο ανάμεσα στους δύο οικονομικούς τεχνολογικούς κολοσσούς. Μάλιστα, την ερχόμενη Δευτέρα, η Apple σχεδιάζει να θέσει σε εφαρμογή μια νέα λειτουργία απορρήτου που απαιτεί από τους κατόχους των προϊόντων της να δηλώνουν ρητά εάν θα επιτρέψουν σε εφαρμογές όπως το Facebook να συλλέγουν πληροφορίες. Είναι γνωστό ότι, στον κόσμο του ψηφιακού marketing, εταιρείες όπως το Facebook αξιοποιούν τις διαδικτυακές συνήθειες των πολιτών με βάση τα Like, τα προγράμματα και τις ιστοσελίδες περιήγησης καθώς και μέσω των διάφορων εφαρμογών που χρησιμοποιούν οι χρήστες. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, ο εκάστοτε διαφημιζόμενος είναι σε θέση να γνωρίζει τα ενδιαφέροντα και τις επιθυμίες των χρηστών, παράγοντας το κατάλληλο διαφημιστικό υλικό. Είναι δεδομένο ότι εκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να πουν ένα μεγάλο «ΟΧΙ» στη συλλογή των συγκεκριμένων πληροφοριών από το facebook, γεγονός το οποίο θα προκαλέσει ένα μεγάλο πλήγμα στον κόσμο της διαδικτυακής διαφήμισης και κατ’ επέκταση στην ίδια τη Facebook των 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Δύο ανταγωνιστικά σχέδια

Ο Τιμ Κουκ είναι πλέον 60 ετών και το επιφανέστερο στέλεχος της Apple μετά από μία πορεία δεκαετιών. Από την άλλη, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ παράτησε για χρόνια το Χάρβαρντ, χτίζοντας τη δική του αυτοκρατορία στον ψηφιακό κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και είναι μόλις 36 ετών.

Οι δύο ισχυροί άνδρες φαίνεται ότι έχουν διαφορετικούς σκοπούς και σχέδια για το μέλλον του διαδικτύου. Ο Κουκ σχεδιάζει μια πιο «ασφαλή» χρήση του διαδικτύου μέσα από ένα χαμηλό οικονομικό ασφάλιστρο, ενώ ο CEO της Facebook παραμένει «πιστός» σε ένα διαδίκτυο πλήρως απελευθερωμένο, όπου οι υπηρεσίες της εταιρείας του θα συνεχίσουν να παρέχονται δωρεάν. Φυσικά, με μία βασική διαφορά. Στη δεύτερη περίπτωση η κινητήρια οικονομική δύναμη είναι οι διαφημιστικές εταιρείες που στο τέλος της ημέρας πληρώνουν τον λογαριασμό. Κάτι τέτοιο, που εν πολλοίς συμβαίνει και σήμερα, προϋποθέτει τη μαζική χρήση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών.

Μπορεί κάποτε, ο επικεφαλής τής Facebook να πέρναγε αρκετό χρόνο με τον μεγάλο Στιβ Τζομπς της Apple, ανταλλάσσοντας σκέψεις και ιδέες για το μέλλον του διαδικτύου, ωστόσο δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον Κουκ.

Αναφορικά με τις νέες δυνατότητες απορρήτου, η Apple δήλωσε ότι «οι χρήστες θα πρέπει να έχουν την επιλογή έναντι των δεδομένων που συλλέγονται για αυτούς και τους τρόπους που χρησιμοποιούνται». Την ίδια ώρα, το Facebook δήλωσε ότι η νέα δυνατότητα της Apple δεν αφορούσε την προστασία των προσωπικών δεδομένων αλλά στόχευε στο κέρδος. «Οι δωρεάν, υποστηριζόμενες από διαφημίσεις υπηρεσίες ήταν απαραίτητες για την ανάπτυξη και τη ζωτικότητα του Διαδικτύου, αλλά η Apple προσπαθεί να ξαναγράψει τους κανόνες με τρόπο που ωφελεί μόνο τους ίδιους», ανέφερε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος της εταιρίας.

Σχέσεις αλληλεξάρτησης και ανταγωνισμού

Οι σχέσεις των δύο εταιρειών είναι αρκετά τεταμένες, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια μετά και το ναυάγιο της συνεργασίας των δύο οικονομικών κολοσσών. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι τα iPhone είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη χρήση προγραμμάτων όπως το Facebook, το Instagram και το WhatsApp. Οι εν λόγω εφαρμογές έχουν τις περισσότερες λήψεις από το App Store της Apple.

Μετά τη νίκη του Ντόναλτ Τραμπ το 2016, αποκαλύφθηκε ότι το «στρατόπεδο Τραμπ» είχε κάνει χρήση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών για να επηρεάσει τις ψήφους τους. Το ντοκιμαντέρ για το σκάνδαλο της Cambridge Analytica είναι χαρακτηριστικό για τον τρόπο που κινήθηκε η εταιρεία και τη μαζική διαρροή προσωπικών στοιχείων άνευ αδείας.

Μετά τις αποκαλύψεις, ο CEO της Apple φαίνεται να εισηγήθηκε τη διακοπή της συνεργασίας της εταιρείας του με το Facebook. Μάλιστα, ο Κουκ ήδη από το 2015 είχε θέσει στην ατζέντα το ζήτημα της διαφύλαξης των προσωπικών δεδομένων. Το νέο εταιρικό σύνθημα της Apple «Η ιδιωτικότητα είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα» έρχεται να επικρίνει εμμέσως πλην σαφώς την πολιτική του Facebook, παίρνοντας αποστάσεις από την υπάρχουσα πραγματικότητα. Μάλιστα, η εταιρεία σχεδιάζει να δημιουργήσει ειδική πρόβλεψη παροχής άδειας από τους χρήστες του προγράμματος περιήγησης «safari» αναφορικά με τη διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων.

Μέχρι σήμερα, το Facebook χρησιμοποιεί το «cookies tracking» ως μέσο συλλογής δεδομένων, χρεώνοντας παράλληλα τις διαφημιστικές εταιρείες, εξασφαλίζοντας έναν τεράστιο όγκο datas που καταγράφει τα προφίλ των εν δυνάμει καταναλωτών. Η κίνηση της Apple για περαιτέρω προστασία των προσωπικών δεδομένων θεωρήθηκε από τη Facebook υποκριτική, αφού με παρόμοιο τρόπο κινείται η εταιρεία ως προς τις σχέσεις της με την Google, δηλαδή μέσα από τη συλλογή πληροφοριών που διαμορφώνουν τη στρατηγική προώθησης των εφαρμογών της Apple. Επιπλέον, στελέχη της Facebook έχουν αφήσει υπόνοιες για συνεργασία της Apple με την κινεζική κυβέρνηση.

Τα ανταγωνιστικά πεδία ανάμεσα στις δύο εταιρείες φαίνεται να διευρύνονται. Από την πλευρά της, η εταιρεία τού Μαρκ Ζούκερμπεργκ υποστήριξε ότι η πρακτική τής Apple θα έβλαπτε τις μικρές επιχειρήσεις που αξιοποιούσαν το υπάρχον πλαίσιο για να διαφημιστούν.

Η Apple είναι μια εταιρεία που προωθεί έναν ολόκληρο τρόπο ζωής. Και μέρος του τρόπου ζωής που προωθεί η εν λόγω εταιρεία θέλει τους χρήστες να έχουν περισσότερο έλεγχο πάνω στα προσωπικά τους δεδομένα.

Η Facebook, αντίθετα, δραστηριοποιείται στον τομέα συλλογής δεδομένων. Όσο περισσότερα δεδομένα των χρηστών συγκεντρώνουν, τόσο αποτελεσματικότερα μπορούν να πωλούν στοχευμένες διαφημίσεις.

Αξίζει να επισημανθεί ότι ο ίδιος ο Κουκ είχε επισημάνει ότι «Το τελικό αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης είναι πως δεν είσαι πλέον ο πελάτης αλλά επί της ουσίας μετατρέπεσαι σε προϊόν».

Το σίγουρο είναι ότι η μάχη για τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων αποτελεί πλέον ένα από τα ισχυρότερα πεδία πολιτικών και οικονομικών συγκρούσεων και ο δρόμος φαίνεται να είναι ακόμη μακρύς.