Μερικοί άνθρωποι ορκίζονται ότι με έναν απογευματινό ύπνο –είτε πρόκειται να καλύψουν τον χαμένο ύπνο τους, είτε θέλουν να αισθανθούν λίγο πιο ξεκούραστοι– τους προσφέρεται μια ωραία χαλάρωση. Όμως, ενώ πολλοί από εμάς μπορεί να μη νιώθουμε ότι έχουμε συνήθως αρκετό χρόνο για να πάρουμε έναν υπνάκο στη μέρα μας, η εργασία από το σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας μπορεί τώρα να μας δώσει την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τον μεσημεριανό ύπνο.
Ο ύπνος είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αισθάνεστε πιο ξεκούραστοι και σε εγρήγορση – και ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να ωφελήσει τη γνωστική λειτουργία. Μάλιστα, η ιδανική διάρκεια φαίνεται να είναι τα 10 με 30 λεπτά. Περισσότερης διάρκειας ύπνος το μεσημέρι μπορεί να σας προκαλέσει υπνηλία ή πονοκέφαλο. Το να πίνετε καφέ αμέσως πριν από έναν υπνάκο μπορεί να σας βοηθήσει να ξυπνήσετε χωρίς να νιώσετε υπνηλία, ενώ ταυτόχρονα αυξάνετε την εγρήγορση.
Ενώ ένας σύντομος ύπνος είναι ιδανικός για την αύξηση της ενέργειας, οι πιο μεγάλοι ύπνοι είναι πιο ευεργετικοί για τη μάθηση. Για παράδειγμα, βελτιώνουν την ενεργοποίηση του ιππόκαμπου – μια περιοχή του εγκεφάλου σημαντική για τη μάθηση και τη μνήμη. Ένας απογευματινός ύπνος μίας έως δύο ωρών αποδεικνύεται ότι ωφελεί τόσο τις κινητικές σας ικανότητες όσο και την ικανότητά σας να θυμάστε γεγονότα.
Μια πρόσφατη μελέτη από την Κίνα έδειξε ακόμη ότι ο κανονικός απογευματινός ύπνος συνδέεται με καλύτερη γνωστική λειτουργία σε ηλικιωμένους. Οι ερευνητές ρώτησαν 2.200 άτομα άνω των 70 για τις συνήθειες ύπνου τους, πριν τους υποβάλουν σε μια σειρά γνωστικών δοκιμών που μετρούσαν πράγματα, όπως η μνήμη και οι γλωσσικές δεξιότητες. Διαπίστωσαν ότι εκείνοι που συνήθως κοιμόντουσαν λιγότερο, ήταν πιο πιθανό να έχουν γνωστικές διαταραχές. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από την ηλικία ή το επίπεδο εκπαίδευσης.
Αν και ο ύπνος έχει πολλά θετικά βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, δεν συνιστάται για άτομα που πάσχουν από αϋπνία. Επειδή ένας ύπνος το μεσημέρι μειώνει την υπνηλία, μπορεί να δυσκολέψει τον ύπνο σας όταν είναι η ώρα να ξαπλώσετε και να κοιμηθείτε το βράδυ. Ο ύπνος πρέπει επίσης να αποφεύγεται σε καταστάσεις όπου απαιτείται βέλτιστη απόδοση αμέσως μετά, καθώς μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να ξυπνήσετε πλήρως.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι ο συχνός ύπνος σχετίζεται με υψηλό ΔΜΣ και υψηλή αρτηριακή πίεση. Ο ύπνος ήταν πιο συχνός σε εργαζόμενους με βάρδιες, συνταξιούχους και καπνιστές και σε άτομα με γονίδια που σχετίζονται με διαταραχές ύπνου ή παχυσαρκία. Σε ποιο βαθμό ο ύπνος ήταν επιβλαβής ή ευεργετικός για αυτές τις ομάδες παραμένει άγνωστο, αλλά είναι σαφές ότι ο ύπνος είναι πιο συχνός σε ομάδες που έχουν διαταραχές στον ύπνο ή χρειάζονται περισσότερο ύπνο.
Εάν διαπιστώσετε ότι το εύρος της προσοχής σας παρασύρεται το απόγευμα ενώ εργάζεστε από το σπίτι, ίσως να δοκιμάσετε να πάρετε έναν υπνάκο στο μεσημεριανό σας διάλειμμα. Οι σύντομοι ύπνοι είναι εξαιρετικοί στη βελτίωση της εγρήγορσης και της προσοχής – και εάν έχετε χρόνο για περισσότερο, αυτό μπορεί να υποστηρίξει τη μνήμη και τη μάθησή σας.