PIERRE CARDIN: ΕΝΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΟΥ ΕΒΛΕΠΕ ΜΟΝΟ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Από χθες ο κόσμος της τέχνης και της δημιουργικής σκέψης είναι σίγουρα πολύ φτωχότερος. Όχι μόνο της μόδας. Γιατί, ο Pierre Cardin, ο θάνατος του οποίου επιβεβαιώθηκε από τη Γαλλική Ακαδημία Καλών Τεχνών, μπορεί να γνώρισε τον έρωτα για πρώτη φορά, αντικρίζοντας τα διάφορα υφάσματα, τις υφές και τα πατρόν τους, αλλά δεν θέλησε ποτέ να περιοριστεί μόνο σε αυτό. Οι δημιουργίες του ήθελε από την αρχή να αντικατοπτρίζουν την ψυχοσύνθεση και τον πολύμορφο χαρακτήρα του. Τις απλές, αλλά και τις τόσο ιδιαίτερες πτυχές του.

Γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1922 στο Τρεβίζο της Ιταλίας. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι γαιοκτήμονες, κάτι που παρείχε τη δυνατότητα στην οικογένεια να γνωρίσει στον μικρό τότε Pierre τον κόσμο της τέχνης στον υπερθετικό βαθμό. Πριν καν περάσει στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης (αυτή του Λυκείου), ο ίδιος είχε αποφασίσει με τι θέλει να καταπιαστεί. Είχε συνειδητοποιήσει την κλίση του και είχε πάρει την απόφαση να μην αφήσει το χρόνο να περάσει ανεκμετάλλευτος. Έτσι, σε ηλικία 14 ετών, ξεκίνησε ως μαθητευόμενος σε βιοτεχνίες στην Κεντρική Γαλλία, ερχόμενος, έτσι, για πρώτη φορά σε επαφή με τον χώρο του υφάσματος, της δημιουργίας και της κατασκευής.

Τα χρόνια περνούν, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος βάζει φρένο στα όνειρά του, αλλά όχι στους στόχους του. Η μαγική δεκαετία του ’50 τον βρίσκει στο ατελιέ των μεγαλύτερων σχεδιαστών μόδας παγκοσμίως υπό το φως του Παρισιού. Με όραμα αρχιτέκτονα, ο θρυλικός Γάλλος σχεδιαστής δημιούργησε κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας το Bubble φόρεμα, συνεχίζοντας μέχρι τις τελευταίες μέρες του να δοκιμάζει τολμηρά σχήματα στα σχέδιά του, απαλύνοντας τις γωνίες της σκέψης και της αισθητικής του.

Ο «πατέρας» του Φουτουρισμού

Αν και απεχθανόταν τους χαρακτηρισμούς και τα στεγανά, η τέχνη του, από την πρώτη μέχρι την τελευταία του δημιουργία, εισήγαγε την έννοια του φουτουρισμού και έγινε συνώνυμό της. Φύση και σώμα της. Τα σχέδιά του ήταν επηρεασμένα από γεωμετρικά σχήματα, συχνά φτιαγμένα από τεχνητά υφάσματα, όπως αλουμινόχαρτο, χαρτί και βινύλιο με έντονα χρώματα. Τα υλικά αυτά θα διαμόρφωναν την κυρίαρχη αισθητική των αρχών της δεκαετίας του 1960. 

Το 1958 έγραψε ιστορία βάζοντας κράνη στα μοντέλα του μαζί με μικροσκοπικές φούστες και πολύχρωμα καλσόν. Έντυσε άνδρες και γυναίκες με διαστημικές στολές, ενώ το 1969 η NASA τού ανέθεσε να δημιουργήσει μια εκδοχή της διαστημικής στολής, κάτι που αποτέλεσε την έμπνευση για το μεταγενέστερο έργο του. Γιατί, όπως συχνά δήλωνε και ο ίδιος, τα ρούχα που δημιουργεί με περισσότερη αγάπη είναι εκείνα που σχεδιάζονται για μία ζωή που δεν υπάρχει ακόμα. 

Η έμπνευσή του

Κάθε του ταξίδι, κάθε εμπειρία συγκροτούσε την έμπνευσή του. Ως πολίτης του κόσμου, οι προσλαμβάνουσες του ήταν πολλές, η φαντασία του, όμως, ήταν ακόμα πιο δυναμική. Το 1985 δήλωνε στους «New York Times» ότι εμπνέεται πάντα από κάτι εξωτερικό και όχι από το ίδιο το σώμα. Από το κίνημα Op Art στη ζωγραφική, το οποίο αναπτύσσεται με κεντρική ιδέα ότι ο καλλιτέχνης δημιουργεί εικαστικά οπτικά τεχνάσματα που πείθουν τον θεατή ότι βλέπει οπτικές ψευδαισθήσεις, δίνοντας βάση στην ψυχολογική δράση και το συμβολικό υπόβαθρο κάθε χρώματος. Από τις παγόδες που επισκέφτηκε σε ένα από τα πολύμηνα ταξίδια του στην Κίνα, μέσω των οποίων γνώρισε την κουλτούρα της ασιατικής τέχνης, γεγονός που τον βοήθησε να αναδειχθεί στον πρώτο σχεδιαστή υψηλής ραπτικής που ξεπερνά τα σύνορα της πολιτιστικής μητρόπολης της εποχής (το Παρίσι) και αποκτά αρκετή δυναμική στις αγορές της Κίνας, της Μόσχας, του Τόκιου και του Πεκίνου.

Η αυτοκρατορία του

Τα χρόνια περνούν, η επιρροή του μεγαλώνει ακόμα περισσότερο, όμως αυτό δεν τον ικανοποιεί στον βαθμό που επιθυμούσε. Ο Pierre Cardin από την αρχή ήθελε να δημιουργήσει τον δικό του κόσμο και δεν θα σταματούσε την προσπάθεια μέχρι να το επιτύχει. «Η μόδα δεν είναι αρκετή και εγώ δεν θέλω να είμαι απλά ένας σχεδιαστής», είχε δηλώσει κάποτε στην Ευγενία Σέπαρντ, με τις μετέπειτα κινήσεις του να επιβεβαιώνουν την πίστη του σε αυτό το δόγμα.

Στην πραγματικότητα, ο πετυχημένος Πιέρ πρόσθεσε το ονοματεπώνυμό του παντού. Από τα φορέματα που λάτρευε η τάξη των ελίτ, στις πετσέτες μπάνιου που κοσμούσαν τις ντουλάπες ακόμα και του πιο απλού πολίτη. Από τις ειδικά σχεδιασμένες για αεροπόρους φόρμες, στα πιο απλά ρούχα. Από τα eau de parfum αρώματα που συνόδευαν το ντύσιμο των αντρών και των γυναικών της υψηλής κοινωνίας, στα απλά βαζάκια για πίκλες που σχεδόν κάθε πολίτης της Γαλλίας είχε στην κουζίνα του. Σε αντίθεση με τον ελιτισμό που χαρακτήριζε την παριζιάνικη μόδα μέχρι τη δεκαετία του ’60, οι δημιουργίες του ήταν παντού και απευθύνονταν σε όλους. Χωρίς διαφορά, χωρίς επιμέρους κριτήρια. Αρκεί ο αποδέκτης των κομψοτεχνημάτων του να είχε καλή αισθητική. Αδιαπραγμάτευτος όρος για κάθε του συνεργασία. Έτσι, λιθαράκι-λιθαράκι, δημιούργησε εκ του μηδενός τη δική του αυτοκρατορία, ένα βασίλειο προσιτής πολυτέλειας, στο οποίο μοναδικός πρωταγωνιστής ήταν ο ίδιος. Ακριβώς όπως και στη ζωή του. Αφοσιωμένος στην τέχνη του, για αρκετά χρόνια, κλείδωσε την πόρτα της προσωπικής του ζωής, αφήνοντάς την στο περιθώριο.

Ο μεγαλύτερος έρωτάς του ήταν τα σχέδιά του. Η αναπνοή στη ζωή και την καθημερινότητά του. Κάπως έτσι κατόρθωσε να χαράξει τα υφάσματα με αρχιτεκτονική ευαισθησία και τον κόσμο των τεχνών με το μονόγραμμά του, επίτευγμα που θα συνεχίσει να λάμπει ακόμα και μετά τη δική του απώλεια.