ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΜΑΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΦΟΡΕΙΣ ΓΝΩΣΗΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ

Η ίδρυση και η λειτουργία Τριτοβάθμιων δομών Παιδείας στη νησιωτική χώρα αποτέλεσε την αφετηρία μιας πολιτικής ενεργοποίησης της εκπαιδευτικής κοινότητας ως συντελεστή πολλαπλασιαστικής συμβολής, άμεσης ή έμμεσης, στην ανάπτυξη του νησιωτικού χώρου.

Τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα των νησιών μας, σήμερα, έχουν γίνει αποδεκτά όχι μόνο ως αναγνωρισμένοι και καταξιωμένοι φορείς εκπαίδευσης, αλλά και ως ουσιαστικοί φορείς δημιουργίας και μεταφοράς γνώσης στον ιδιόμορφο νησιωτικό χώρο, αλλά και ενδυνάμωσης του κοινωνικού ιστού και των τοπικών κοινωνιών στις περιοχές που λειτουργούν ακαδημαϊκές κοινότητες. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης αποτελούν φωτεινά παραδείγματα τέτοιων ιδρυμάτων, που τόσο η ακαδημαϊκή συνεισφορά τους, όσο και η εν γένει λειτουργία τους, έχουν αναβαθμίσει σε μεγάλο βαθμό τις νησιωτικές μας περιοχές.

Η δημιουργία των περισσοτέρων τριτοβάθμιων δομών παιδείας στη νησιωτική χώρα αποτελεί πρωτοβουλία της προοδευτικής παράταξης, που έχει αποδείξει έμπρακτα, πως είναι η μόνη που διαχρονικά έχει μεριμνήσει για τη θέσπιση μέτρων και παρεμβάσεων για τη συνοχή και ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών, νομοθετώντας «για την Ελλάδα με τα νησιά της» και όχι «για την Ελλάδα και τα νησιά της».

Η χώρα μας αποτελεί ένα κατ’ εξοχήν νησιωτικό κράτος. Δυστυχώς, όμως, κανένας κρατικός ή επιστημονικός φορέας δεν έχει ασχοληθεί συστηματικά με την εξέταση των νησιωτικών ιδιαιτεροτήτων και προβλημάτων που έχουν σχέση με την ανάπτυξη αυτού του χώρου, προκειμένου να καταρτισθεί ένα πλήρες και ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για τον νησιωτικό χώρο. Η πολιτεία, τα τελευταία χρόνια, επιχειρεί με σπασμωδικές ενέργειες να καλύψει το κενό της ανυπαρξίας ενός σύγχρονου, συνεκτικού και ρεαλιστικού μοντέλου ανάπτυξης για τα νησιά μας. Η υιοθέτηση μιας δημόσιας πολιτικής για τον νησιωτικό χώρο της πατρίδας μας οφείλει να αναδεικνύει τον ζωτικό, οικονομικό και αναπτυξιακό ρόλο της περιοχής, στο διεθνές και ευρωπαϊκό πλαίσιο, αξιοποιώντας και ενισχύοντας πρώτιστα εκείνες τις δομές που μπορούν να συνεισφέρουν τα μέγιστα σ’ αυτήν την κατεύθυνση, όπως τα Πανεπιστήμια αυτών των περιοχών.

Τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα των νησιών μας θα έπρεπε να αποτελούν ενεργά και διαρκή παρατηρητήρια, όπου θα καταγράφονται και θα αναλύονται οι εξελίξεις και οι προοπτικές που αφορούν τις νησιωτικές περιφέρειες. Στοχευμένα ερευνητικά προγράμματα και μελέτες που αφορούν τον νησιωτικό χώρο θα έπρεπε να τροφοδοτούν την πολιτεία με όπλα διαχείρισης του ερευνητικού πεδίου της νησιωτικότητας. Αντ’ αυτού, τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα των νησιών μας περιθωριοποιούνται από το ίδιο το κράτος και τις πολιτικές του, οδηγούνται σε μαρασμό και απομόνωση, καθώς αποδεικνύονται τα εύκολα θύματα πολιτικών εξορθολογισμού της Παιδείας, όπως φαίνεται και με το νέο σχέδιο νόμου που φέρνει προς ψήφιση η κυβέρνηση που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από την ακαδημαϊκή κοινότητά τους.